γράφει η Τάτση Δώρα, ψυχολόγος-αφηγήτρια, επιστ. συνεργάτης Κιβωτού Εξέλιξης
Με τον ερχομό του Φθινοπώρου έρχεται και η έναρξη της σχολικής χρονιάς για χιλιάδες μαθητές και μαθήτριες όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης. Κάθε χρόνο γράφονται και λέγονται πολλά για την προετοιμασία και την ετοιμότητα των παιδιών, για την προσαρμογή στο σχολικό πλαίσιο για την ψυχολογία των μαθητών/-τριών ανάλογα με την βαθμίδα και την τάξη φοίτησης τους. Όλα αυτά τα θέματα είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα και απασχολούν όλους τους συμμετέχοντες της σχολικής πραγματικότητας.
Όμως πίσω από τους μαθητές και τις μαθήτριες που είναι ασφαλώς οι πρωταγωνιστές κάθε καινούργιας σχολικής χρονιάς, βρίσκονται οι γονείς. Η δική τους ψυχολογία, προετοιμασία και ετοιμότητα σχετικά με τα σχολικά ζητήματα είναι ένα θέμα επίσης σημαντικό.
Κάθε Σεπτέμβριο γονείς παιδιών όλων των ηλικιών και βαθμίδων αντιμετωπίζουν τα δικά τους άγχη, ανησυχίες, αγωνίες και προβληματισμούς μπροστά στην έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Και κάθε χρονιά αυτά έρχονται να τα επιβαρύνουν οι ιδιαίτερες συνθήκες μιας εποχής και μιας χώρας που βρίσκεται σε κρίση οικονομική και όχι μόνο.
Οι πιο συχνοί προβληματισμοί και τα ζητήματα που διατυπώνουν οι γονείς αφορούν:
– Την επιλογή του κατάλληλου σχολικού πλαισίου ιδιαίτερα όταν πρόκειται για παιδιά που αλλάζουν βαθμίδα εκπαίδευσης
– Την προσαρμογή των παιδιών στο σχολική πραγματικότητα
– Τις πρακτικές αλλαγές στις ρουτίνες και στην καθημερινότητα της οικογένειας που φέρνει η φοίτηση στο σχολείο και η καθημερινή προετοιμασία για αυτό
– Την επιλογή εξωσχολικών δραστηριοτήτων είτε άμεσα συνδεδεμένων και υποστηρικτών των μαθημάτων του σχολείου, είτε ανεξάρτητων αυτών.
– Την διαχείριση και την αντιμετώπιση των αυξημένων απαιτήσεων που φέρνουν οι ανάγκες της σχολικής έναρξης τόσο σε επίπεδο οικονομικό όσο και σε επίπεδο χρόνου.
– Τη συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς, αλλά και τους κατά περίπτωση ειδικούς, φορείς και υπηρεσίες που εμπλέκονται με εκπαιδευτικά ζητήματα.
Μπροστά σε όλους αυτούς τους προβληματισμούς υπάρχουν αρκετοί και διαφορετικοί κατά περίπτωση τρόποι προσέγγισης και διαχείρισης.
– Αρχικά προσπαθούμε να χαλαρώσουμε και να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας. Συχνά τα θέματα φαίνονται τόσα πολλά και δυσεπίλυτα που φαντάζουν βουνό και η έναρξη της σχολικής χρονιάς ένας Γολγοθάς που πρέπει να ανέβουμε.
– Ιεραρχούμε και αξιολογούμε τα ζητήματα που μας απασχολούν ανάλογα με τη σοβαρότητα τους και τα διαχειριζόμαστε ένα-ένα χωριστά στον κατάλληλο χρόνο και με τον κατάλληλο τρόπο χωρίς να τα αφήσουμε όλα μαζί την τελευταία στιγμή και να μας πιάσει πανικός.
– Προσεγγίζουμε το κάθε ζήτημα μέσα από πολλές και διαφορετικές μεταβλητές κι όχι μόνο από μία για να το αντιμετωπίσουμε όσο πιο ολοκληρωμένα μπορούμε. Για παράδειγμα η επιλογή σχολικού πλαισίου ειδικά όταν αλλάζει το παιδί βαθμίδα εκπαίδευσης δε μπορεί να γίνει σύμφωνα με το ποιο Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο ή Λύκειο ‘θεωρείται’ το καλύτερο, αλλά σύμφωνα με μια σειρά μεταβλητών όπως η απόσταση από το σπίτι, οι εξατομικευμένες ανάγκες του παιδιού και της οικογένειας είτε αυτές αφορούν τον κοινωνικό τομέα του παιδιού, είτε τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές του ανάγκες που μπορεί να χρήζουν συγκεκριμένης παρέμβασης και υποστήριξης εντός του σχολείου.
– Θυμόμαστε ότι δεν είμαστε μόνοι μπροστά στα τόσα θέματα που φέρνει η έναρξη της σχολικής χρονιάς. Εμπιστευόμαστε και αναζητούμε την υποστήριξη και την συμβουλευτική
-
ειδικών ανάλογα με την περίπτωση και οι οποίοι σχετίζονται με θέματα που αφορούν τους μαθητές/-τριες και το σχολείο και έχουν τη γνώση και την εμπειρία να τα αντιμετωπίσουν μαζί μας,
-
των εκπαιδευτικών του σχολείου που φοιτά ή θα φοιτήσει το παιδί μας
-
του υποστηρικτικού μας περιβάλλοντος οικογενειακού, συγγενικού και φιλικού
-
εμπιστευόμαστε επιπλέον και τον εαυτό μας ως γονέα, αλλά και την εμπειρία μας από τα μεγαλύτερα πιθανόν παιδιά μας
– Επιλέγουμε με ρεαλιστικό τρόπο τις εξωσχολικές δραστηριότητες των παιδιών με βάση τις πραγματικές τους ανάγκες και πάντα σε συνεργασία και με τους εκπαιδευτικούς και τους ειδικούς ιδιαίτερα όσον αφορά ανάγκες που χρήζουν ιδιαίτερης εκπαιδευτικής ή θεραπευτικής παρέμβασης. Δε φορτώνουμε τα παιδιά και τον ελεύθερο χρόνο τους με αμέτρητες δραστηριότητες που πιθανά δεν χρειάζονται και μας επιβαρύνουν οικονομικά, χρονικά και πρακτικά υπακούοντας σε ‘θεωρίες’ του τύπου όλα τα παιδιά ξεκινάνε σε αυτήν την τάξη να κάνουν αυτό ή μέχρι αυτήν την ηλικία έχουν τελειώσει το άλλο. Σκεφτόμαστε και κάνουμε προτεραιότητα τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της δικής μας οικογένειας και των δικών μας παιδιών που σε κάθε περίπτωση είναι όλα μοναδικά.
– Συνεργαζόμαστε τακτικά με τους εκπαιδευτικούς και τους ειδικούς που εμπλέκονται με τα παιδιά μας απαλλαγμένοι από μύθους και στερεότυπα του τύπου όλοι οι εκπαιδευτικοί είναι έτσι ή αλλιώς κάνουν ή δε κάνουν το ένα ή το άλλο. Κάθε επικοινωνία και συνεργασία είναι ιδιαίτερη και ξεχωριστή και για να επιτύχει πρέπει να λειτουργούμε όλα τα μέλη ως ισότιμοι συνεργάτες κρατώντας όμως και προσφέροντας την εξατομικευμένη προσέγγιση που παρέχει ο ρόλος, η γνώση, η εμπειρία και η εξειδίκευση του κάθε μέλους. Σεβόμαστε και εμπιστευόμαστε τους συνεργάτες μας ειδικούς και εκπαιδευτικούς και θέτουμε μαζί τους στόχους και ερωτήματα με ειλικρίνεια και υπευθυνότητα.
Κάθε αρχή, κάθε μετάβαση και κάθε αλλαγή έχει τις δυσκολίες, αλλά και τις ευκαιρίες και τα θετικά της. Μπορούμε να επιλέξουμε να εστιάσουμε μόνο στα δύσκολα ή να δούμε τα πράγματα πιο σφαιρικά και με θετική οπτική. Σε κάθε περίπτωση, σε κάθε εποχή ακόμα και στις δύσκολες που διανύουμε, κάθε καινούργια σχολική χρονιά είναι μια πόρτα για το καινούργιο. Ας αδράξουμε μαζί κι όχι μόνοι τις ευκαιρίες για νέες γνώσεις, εμπειρίες, επικοινωνίες, δοκιμασίες κι ας έχουμε μια καλή σχολική χρονιά.